Kiedy możliwe jest wydziedziczenie kogoś?

Wydziedziczenie to temat, który budzi wiele emocji i pytań. Czy spadkodawca może pozbawić swoich bliskich prawa do dziedziczenia? Jakie są przesłanki wydziedziczenia? W niniejszym artykule postaramy się przybliżyć te kwestie, analizując przepisy Kodeksu cywilnego oraz orzecznictwo sądowe.

Kogo można wydziedziczyć?

Zgodnie z polskim prawem, spadkodawca może wydziedziczyć jedynie osoby uprawnione do zachowku. Są to zstępni (czyli dzieci, wnuki, prawnuki itp.), małżonek oraz rodzice spadkodawcy. Pozostali spadkobiercy ustawowi, tak jak rodzeństwo czy dalsza rodzina, nie mają prawa do zachowku, dlatego też nie można ich wydziedziczyć. Spadkodawca może natomiast swobodnie decydować o tym, kto będzie po nim dziedziczyć, sporządzając testament i powołując do spadku osoby spoza najbliższej rodziny.

Przesłanki wydziedziczenia

Kodeks cywilny wskazuje na dwie główne przesłanki wydziedziczenia. Pierwsza z nich to rażące naruszenie obowiązków względem spadkodawcy przez uprawnionego do zachowku. Przykładami takiego naruszenia mogą być przemoc fizyczna, psychiczna, znęcanie się nad spadkodawcą czy celowe zaniedbanie jego potrzeb. Druga przesłanka to popełnienie przez uprawnionego do zachowku przestępstwa na szkodę spadkodawcy lub jego najbliższej rodziny. Chodzi tu o przestępstwa umyślne, takie jak zabójstwo, kradzież czy oszustwo. Ważne jest jednak, aby skazanie za takie przestępstwo było prawomocne.

Skutki wydziedziczenia

Osoba wydziedziczona traci swoje prawa do zachowku, co oznacza, że nie będzie mogła domagać się swojej części spadku. Nie oznacza to jednak, że zostaje ona całkowicie pozbawiona możliwości odzyskania swojego udziału w majątku spadkodawcy. Jeśli bowiem wydziedziczenie nastąpiło bezpodstawnie lub z naruszeniem przepisów prawa, osoba wydziedziczona może wystąpić na drogę sądową i korzystając z pomocy prawnej domagać się unieważnienia postanowienia o wydziedziczeniu.

Testament jako narzędzie wydziedziczenia

Chociaż spadkodawca ma swobodę w decydowaniu o tym, kto będzie po nim dziedziczyć, to jednak wydziedziczenie musi być dokonane w formie testamentu. Testament powinien być sporządzony zgodnie z przepisami prawa, dlatego przy jego konstruowaniu warto skorzystać z pomocy prawnika, którą w Częstochowie oferuje Kancelaria radcy prawnego. W przypadku wydziedziczenia ważne jest również, aby spadkodawca wskazał w testamencie przesłanki wydziedziczenia oraz osobę lub osoby, które mają zostać pozbawione prawa do zachowku.